Tại FIFA World Cup 2022 vừa mới kết thúc, đội tuyển Anh đã có vinh dự nhận được giải thưởng FIFA Fair Play dù họ phải dừng chân tại vòng tứ kết. Vậy bạn có biết FIFA Fair Play là gì và giải thưởng đặc biệt này có nguồn gốc như thế nào? Hãy cùng theo dõi bài viết để tìm được câu trả lời nhé.
Thuật ngữ Fair Play là gì?
Trước khi tìm hiểu giải thưởng FIFA Fair Play là gì? Olesport TV sẽ giúp bạn hiểu rõ thuật ngữ Fair Play là gì?
Fair Play trong bóng đá là khái niệm mô tả tinh thần và hành động “chơi đẹp” của hai đội khi tham gia giải đấu, không có hành vi gian lận hay chơi xấu giữa các cầu thủ với nhau. Đồng thời, Fair Play cũng thể hiện trong những phán quyết công bằng trên sân của các vị vua áo đen, không thiên vị hay có thành kiến với bất kỳ đội bóng nào.
Fair Play cũng khuyến khích người chơi tôn trọng lẫn nhau và tuân thủ các quy tắc của môn thể thao này, cũng như chơi hết mình vì đội bóng, khán giả và màu cờ sắc áo, nhưng không bất chấp tất cả.
Tinh thần Fair Play thể hiện sự đứng đắn, tôn trọng, văn minh và tinh thần thể thao cao quý. Tất cả những điều này luôn nhận được sự cổ vũ và tình cảm từ những người ủng hộ trên khắp thế giới.
Trong bóng đá, fair-play là một khía cạnh thiết yếu trong một trận đấu. Đôi khi thắng thua không phải là điều quan trọng nhất, chỉ cần bạn có tinh thần cống hiến hết mình cho trận đấu, thi đấu văn minh, chơi đẹp và có tinh thần đồng đội, bạn sẽ luôn là “người chiến thắng” và nhận được sự yêu mến từ các cổ động viên và người hâm mộ.
Luật Fair Play trong bóng đá là gì?
Luật fair-play của FIFA là luật tiebreak mới được áp dụng ở vòng bảng của hai kỳ World Cup gần nhất. Quy tắc này được áp dụng lần đầu tiên tại World Cup 2018 và đã mang đến những thành công nhất đinh.
Ở vòng bảng, các đội chơi ba trận đấu và trong trường hợp hai đội bằng nhau về mọi chỉ số trong cùng một bảng đấu, FIFA đã tạo ra một hệ thống luật tiebreak mới (luật Fair Play).
Theo đó, khi hai đội bằng điểm, bằng hiệu số bàn thắng bại và số bàn thắng ghi được ở vòng bảng, luật Fair Play sẽ giúp FIFA phân định thứ hạng hai đội tuyển đó.
Luật FIFA Fair Play tại World Cup quy định như thế nào?
Đây là những điểm trừ theo hệ thống luật Fair Play:
- Thẻ vàng: -1 điểm
- Thẻ đỏ gián tiếp (cầu thủ nhận thẻ vàng thứ 2): -3 điểm
- Thẻ đỏ trực tiếp: -4 điểm
- Cầu thủ vừa nhận thẻ vàng và thẻ đỏ trực tiếp: -5 điểm
- Đội nào có điểm số Fair Play tốt hơn sẽ có thứ hạng cao hơn trên BXH.
Nếu hai đội vẫn bằng nhau về điểm fair-play, thì sẽ phải bốc thăm ngẫu nhiên để xác định đội đi tiếp.
FIFA Fair Play áp dụng tại World Cup khi nào?
Như chuyên trang ga football schedule Ole Sport TV đã đề cập ở phần FIFA Fair Play là gì, luật Fair Play đã được sử dụng tại World Cup 2018 khi Nhật Bản và Senegal hòa nhau. Họ có cùng số điểm (4), hiệu số bàn thắng bại (0) và số bàn thắng ghi được (4), cũng như cả hai đều hòa 2-2 trong trận đối đầu.
Cách duy nhất để FIFA xác định ai sẽ vào vòng tiếp theo (vòng loại trực tiếp), là sử dụng luật Fair Play.
Kết quả, Senegal (đội có nhiều thẻ vàng hơn Nhật Bản và điểm số fair play thấp hơn) đã trở thành đội đầu tiên bị loại khỏi một giải đấu World Cup do luật Fair Play.
Bên cạnh đó tại các vòng chung kết World Cup, luôn có một giải thưởng danh dự là FIFA Fair Play. Phần tiếp theo chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nguồn gốc của giải thưởng này.
Lịch sử của giải thưởng FIFA Fair Play
Giải thưởng FIFA Fair Play ra đời từ năm 1970, khi thẻ vàng và thẻ đỏ được đưa vào áp dụng tại World Cup ở Mexico.
Ken Aston (một trọng tài người Anh) đã đưa ra ý tưởng về việc sử dụng thẻ vàng và thẻ đỏ trong bóng đá. Tại World Cup 1962 ở Chile, vị trọng tài này đã điều khiển trận đấu vô cùng căng thẳng giữa Ý và Chile, đây được xem là “cuộc chạm trán bẩn nhất, xấu xa nhất, đáng hổ thẹn nhất trong lịch sử bóng đá”.
Ông Ken Aston trên đường về nhà sau trận đấu, nhìn thấy đèn đèn giao thông đổi màu, ông nhận ra rằng việc sử dụng thẻ đỏ và thẻ vàng có thể làm giảm cái đầu nóng của các cầu thủ và giúp trận đấu diễn ra công bằng hơn. Để rồi FIFA đã quyết định ban hành luật phạt thẻ lần đầu tiên tại kỳ World Cup 1970 cùng với đó là giải thưởng FIFA Fair Play.
Peru là đội tuyển giành được giải thưởng Fair Play đầu tiên vào năm 1970 khi không nhận bất kỳ thẻ phạt nào tại World Cup 1970.
Tuy nhiên, giải thưởng này không chỉ được trao dựa trên số lượng thẻ phạt mà đội tuyển đó phải nhận mà còn dựa trên sự thể hiện tinh thần fair play thể thao. Đội nhận được giải thưởng cũng phải ít nhất phải vượt qua vòng bảng.
Những tranh cãi về giải thưởng FIFA Fair Play
Dù giải thưởng FIFA Fair Play là gì đã được quy định rõ ràng nhưng đến thời điểm hiện tại, giải thưởng này vẫn vấp phải vô số những ý kiến trái chiều.
Nhiều người cho rằng, đội chủ nhà thường được FIFA ưu ái trao tặng giải thưởng FIFA Fair Play tại các kỳ World Cup bất kể số lượng thẻ hay tinh thần thể thao.
Tây Đức là chủ nhà, nhà vô địch và người chiến thắng giải thưởng Fair Play của World Cup năm 1974. Đội tuyển Argentina đã làm được điều tương tự vào năm 1978.
20 năm sau, tại World Cup 1998, Pháp là đội chủ nhà giành được giải FIFA Fair Play. Quyết định trao giải cho Pháp thời điểm đó nhận rất nhiều phản đối vì đội chủ nhà Pháp là đội phải nhận nhiều thẻ đỏ nhất tại vòng chung kết.
Thậm chí Zinedine Zidane còn bị đuổi khỏi sân ở vòng bảng gặp Ả Rập Xê Út, Laurent Blanc bị thẻ đỏ ở trận bán kết và Marcel Desailly bị truất quyền thi đấu ở trận chung kết.
Cho đến nay, Brazil nắm giữ nhiều danh hiệu FIFA Fair Play nhất, Selecao đã giành được chúng vào các năm 1982, 1986, 1994 và 2006. Nhưng có một điều đặc biệt, họ cũng là ĐTQG nhận nhiều thẻ đỏ nhất trong lịch sử các kỳ World Cup (11 thẻ đỏ).
Dù luật Fair Play cũng như giải thưởng FIFA Fair Play vẫn còn nhiều hạn chế nhưng không thể phủ nhận về giá trị mà nó mang lại. Hy vọng với những thông tin về FIFA Fair Play là gì đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thế giới thể thao vua đầy hấp dẫn này.